نکاتی در مورد نماز جماعت / درنگ ها و نکته ها

• برای هر قدمی هفتاد هزار حسنه : نماز جماعت در اسلام از یک عظمت و اهمیت فوق تصور برخوردار و بهره مند است حضرت محمد ( ص ) می فرمایند : آگاه باشید هرکس به طرف مسجد برای اقامه نماز جماعت حرکت کند به هر قدمی هفتاد هزار حسنه و ثواب بر او نوشته گردد و هفتاد هزار گناه از او محو و نابود گردد و به همین مقدار درجات وی بالا می رود . و اگر درهمین حال بمیرد خداوند متعال هفتاد هزار فرشته را بر او بگمارد که او را در قبرش دیدار نمایند و در تنهایی مونس او باشند و برای او استغفار می نمایند تا برانگیخته شود .[۱]

چرا نماز را به جماعت نمیخوانیم ؟  اگر ایمان قوی باشد آدمی علی الدّوام در صدد کسب فیض و درک ثواب است ، و به انجام کارهای نیک رغبت می ورزد و مدام در صدد تهیه زاد و توشه است و مؤمنی که می داند اگر فرایض یومیه اش را در صورت امکان در مسجد و در مسجد اقامه کند ، چه ثواب و اجری می برد ، چرا نمازش را در منزل و محل کار به جا آورد و از اینهمه فیض محروم ماند . پیامبر اسلام ( ص )‌ در فضیلت و برتری نماز جماعت بر فردی چنین می فرمایند : نماز آدمی در جماعت برتر است از نمازی که چل سال در خانه اش بجا آورد ،‌عرض کردند یا رسول اللّه (ص) نماز یک روز ؟ فرمودند : بله یک نماز ، سپس فرمودند : هرگاه بنده خدا پشت سر اما عادل به نماز بایستد برایش صد میلیون و بیست درجه و مراتب است . [۲]

اهمیت نماز جماعت :  مردی نابینا به محضر رسول خدا ( ص ) شرفیاب شد و عرض کرد یا رسول اللّه چشمم نمیبیند چه بسا شده که اذان مسجد را می شنوم ولی کسی را پیدا نمیکنم که دستم را بگیرد و به مسجد برای نماز جماعت با شما بیاورد ، پیامبر اسلام ( ص ) به او فرمود : طنابی از منزلت به مسجد ببند و به کمک آن به مسجد حضور پیدا کن و به نماز جماعت شرکت کن .[۳]

با توجه به ثواب زیادی که برای نماز جماعت در روایات آمده ، اگر کسی یا اقوامی در همسایگی مسجد زندگی کنند و در نماز جماعت مسجد شرکت نکنند آیا این عمل دهن کجی به اسلام و  مقدسات اسلام نیست ؟

تهدید حضرت علی ( ع ) : به محضر امیر مؤمنان ( ع ) خبر دادند که در کوفه قومی هستند در همسایگی مسجد به سر می برند ولی به جماعت مسلمین در مسجد حاضر نمی گردند ، اما علی ( ع ) به شدت عصبانی شد و فرمودند : باید به جماعت ما و نماز ما در مسجد حاضر شوند و اگر نه باید کوچ کنند و از مجاورت مسجد دور شوند و یا با ما همسایه و همجوار نباشد و ما نیز با آنان همجوار نباشیم [۴].

نماز جماعت و دور شدن از انفاق :  نماز جماعت یک وسیله بسیار مناسبی است که می تواند قلب انسان را از نفاق پاک کند . رسول خدا ( ص ) فرمودند : کسی که چهل روز نماز خویش را به جماعت برگزار کند به گونه ای که تکبیره الاحرام او در آن جماعت فوت نگردد ( یعنی از اول وقت نماز حضور داشته باشد ) خداوند دو براعت برای او ثبت خواهد کرد ، براعتی از نفاق و براعتی از آتش جهنم . [۵]

روایت شده : وقتی روز قیامت می شود قومی محشور می گردند که صورتشان مثل ستاره می درخشد ، ملائکه می گویند : اعمال شما در دنیا چه بود ؟ آنان می گویند : ما وقتی اذان مسجد را می شنیدیم بپا خواسته و به سوی طهارت و وضو می رفتیم و به غیر این کار مشغول نمی شدیم . سپس قوم دیگر  محشور می گردند که صورتشان مثل قمر می درخشد ، از آنان سوال می شود که شما چه اعمالی دارید ؟ ی گویند : ما قبل از وقت و فرا رسیدن نماز وضو می ساختیم و آماده نماز می شدیم ، آنگاه قوم دیگری محشور می گردند که صورتشان مثل آفتاب می درخشد آنان می گویند ما اذان را در داخل مسجد می شنیدیم ( یعنی قبل از اذان در مسجد حضور داشتیم ) .[۶]

بر یهود امت من سلام نکنید . پیامبر اکرم ( ص ) فرمودند : به یهود و نصاری سلام کنید ، و بر یهود امت من سلام نکنید ، عرض کردند : یا رسول اللّه ( ص ) یهود امت شما کیست ؟ فرموردند : آنهایی که اذان و اقامه را می شنوند ولی در نماز جماعت حضور پیدا نمی کنند .[۷]

علت اینکه رسول گرامی اسلام مسلمانانی را که در نماز جماعت شرکت نمی کنند اینچنین سرزنش می کنند برای این است که آنان وحدت مسلمین را میشکنند و با اعمال خویش تفرقه و جدایی در بین مسلمین به وجود می آورند و با عدم حضورشان در صحنه شعائر اسلامی ، دشمنان را به اسلام و مسلمین مسلط می سازند .

اسرار و فواید نماز جماعت :  در شریعت مقدس اسلام احکام و عباداتی است که به طور دسته جمعی انجام می پذیرد ، از قبیل نمازهای جمعه ، عید فطر و عید قربان و از جمله آنها نماز جماعت است که در تمام فصول سال

[۱] مکارم الاخلاق ، ج ۲ ، ص ۳۷۵

[۲] جامع الاخبار ، ص ۵۷

[۳] لئالی الاخبار ، ج ۲ ، ص ۲۰۵

[۴] تنبیه الخواط ، ج ۲ ، ص ۳۳۱

[۵] اسرار الصلوه غزالی ص ۴۳

[۶] اسرار الصلوه غزالی ص ۴۳

[۷] لئالی الاخبار ج ۴ ص ۲۰۴